Nguyễn Thị Cẩm Hà, 12Anh1 Ams, được nhận vào 9 trường ĐH hàng đầu của Mỹ, trong đó học bổng toàn phần $250,000/ 4 năm ĐH Duke (#7 NU) và học bổng từ các ĐH khác: Brown – Ivy League (#14 NU), Duke (# 7 NU), Wellesley (#7 LAC),…

Khởi đầu – Kết thúc – Khởi đầu mới của một hành trình

Là 1 thí sinh khá may mắn của mùa apply 2013-2014, mình mong muốn chia sẻ lại 1 số trải nghiệm trong suốt hành trình 1 năm chuẩn bị apply. Hi vọng thông tin sẽ giúp ích được cho 1 số em apply sau mình.

Đôi nét về bản thân mình

Mình học chuyên Anh 1 trường Ams và có mong muốn đi du học Mỹ từ sớm (giữa lớp 10). Ngoài việc duy trì điểm GPA tốt trên lớp và tham gia nhiều hoạt động ngoại khóa, mình ý thức được tầm quan trọng của SAT trong khi apply nên đã tham dự lớp luyện thi SAT của Summit.  Ngay sau khi hoàn thành khóa SAT Intensive, mình đi thi và may mắn được điểm khá như ý (2280/2400) ngay từ lần thi đầu tiên. May mắn hơn nữa là mình được chọn là 1 trong các Summit Scholar ngay từ năm lớp 11 và được anh Myo, chị Hoa, chị Linh định hướng , sát cánh suốt hành trình 1 năm apply.  Mặc dù mình và bố mẹ ban đầu chỉ nghĩ  trường tốt, học bổng cao là ổn, nhờ Summit mình đã đủ dũng cảm “chiến đấu” ở nhóm trường top Ivy và Liberal Arts, và thành công.

Thời gian gắn bó hơn 1 năm với Summit là 1 quãng thời gian nhiều cung bậc cảm xúc: có tin tưởng, nỗ lực hết sức, có lo lắng căng thẳng, nhưng cuối cùng tất cả kết thúc bằng niềm vui ngoài mong đợi cho cả mình và gia đình (và các anh chị ở Summit hehe). Quan trọng nhất, mình đã học được rất nhiều về bản thân, đã chin chắn, trưởng thành và tự tin hơn – điều mình và các bạn lớp Apply ít nghĩ đến khi vào lớp.

Em là ai? – hay quá trình vật lộn với những bài luận.

Cũng giống như hầu hết các bạn, mình gặp nhiều khó khăn với bài luận chính (Personal Statement). Từ khóa mùa xuân và mùa hè, bọn mình được dạy lại cách tư duy, chiến lược, và thực sự phải đào sâu suy nghĩ để tìm những ý tưởng giá trị, khác biệt. Như chị Hoa nói vui, cả lớp biến thành một “trại sáng tác”, (mỗi tội lúc đầu bọn mình toàn là nhà văn viết truyện  hài). Bài luận là phần quan trọng nhất của hồ sơ, quyết định trường tốt và học bổng cao, nên các anh chị ở Summit rất kĩ tính khi xem và nhận xét cho những bài viết của bọn mình. Các anh chị sẽ không hài lòng với 1 bài luận điểm 6-7, mà luôn khắt khe để các bạn để đạt đến điểm 8-9.  Bài luận cũng là phần mình dành nhiều thời gian và công sức nhất.

Trong  mùa hè, mình nghĩ ra một ý tưởng mà bản thân khá thích, và các bạn trong lớp đều nhận xét là có thể phát triển được. Mình đã viết khoảng 4 lượt đầu với ý tưởng này, nhưng càng viết càng bế tắc, vì mình cố diễn đạt những ý tưởng hơi “lớn lao” mà làm không tới. Vì lo lắng làm sao cho “khác biệt”, mình càng thử thêm nhiều ý tưởng (ngớ ngẩn) – từ suy ngẫm về cuộc đời khi nhìn vào vũng nước mưa đến viết cả thơ!, và tất nhiên những ý tưởng này chả đi đến đâu cả :”> Khi mình càng cố tỏ ra sâu sắc và to lớn thì câu chuyện nghe càng không giống mình, lại còn bị nhận xét là “sến và lơ tơ mơ”.

Thế rồi, một ngày, khi đã xoay đến bản nháp thứ 5 6 của ý tưởng thứ 4, mình đọc lại bài viết đầu tiên, và một ý tưởng mới dựa trên câu chuyện cũ, kết hợp với những trải nghiệm mùa hè năm lớp 11 của mình hiện ra. Ý tưởng ấy thành hình rõ ràng hơn khi mình nói chuyện thêm với anh Myo, chị Hoa, chị Hường, cô Jasmine, và thầy Kuba… ( Summit có 1 đội ngũ cố vấn vô cùng hung hậu và kinh nghiệm để giúp tụi mình). Anh Myo đã dành nguyên 2 buổi sáng chủ nhật nói chuyện 1-1 với mình để đào sâu vào ý tưởng này và tìm cách phát triển nó tốt nhất có thể. Từ một trải nghiệm cá nhân, các thầy cô đã giúp bài luận của mình sâu sắc và có định hướng hơn, thể hiện được rõ tính cách và đam mê của mình. Sau 9 bản nháp (và vài chục ngày thức đêm để viết), bài luận của mình cuối cùng cũng được chốt. Mình không tiếc công sức và thời gian đã dành cho bài luận này và càng thấm thía những dặn dò, tâm huyết của các thầy cô, khi mới đây, mình nhận được thư chấp nhận của 1 trường đại học là 1 trong những trường mình thích nhất, với chữ viết tay của Đại diện tuyển sinh của trường, khen ngợi bài luận của mình “cuốn hút, chân thành, và gợi cảm hứng”. Những nỗ lực bỏ ra bao giờ cũng sẽ được ghi nhận, nên lời khuyên của mình cho các bạn apply năm sau là hãy kiên trì, đào sâu suy nghĩ và viết về những gì mình thực sự quan tâm, đừng cố gắng tỏ ra mình là một người khác trong bài luận.

Tầm quan trọng của việc bắt đầu sớm.

Qua kinh nghiệm của cá nhân mình và hàng chục bạn bè mình tại Summit cũng như các thí sinh mình quen, mình khuyên các bạn hãy bắt đầu sớm, tầm ít nhất 1 năm, 2 năm trước apply. Như vậy, các bạn sẽ có đủ thời gian để đạt điểm SAT, TOEFL/IELTS như ý, chăm chút cho hồ sơ. Quan trọng hơn, các bạn sẽ có đủ thời gian để tìm hiểu bản thân là ai, có điểm mạnh điểm yếu gì và muốn làm được gì sau này. Những điều này không chỉ giúp bạn trong quá trình viết luận, mà còn giúp bạn định hướng những hoạt động của mình (1 phần cũng rất quan trọng trong hồ sơ), tập trung phát triển những điểm mạnh để thể hiện bản thân là một con người nhất quán và có đam mê.

Với những bạn 17-18 tuổi như mình, trả lời những câu hỏi này thật khó. Bọn mình ai cũng thấy mình bình thường như bao học sinh khác, chả có gì đặc sắc cả. Tuy nhiên, với sự giúp đỡ của các cố vấn giàu kinh nghiệm, hiểu cả tâm lý đại diện tuyển sinh cũng như học sinh như chị Linh chị Hoa, mình và các bạn mình đã có những định hướng riêng cho từng người, thể hiện mình được rõ nhất.

Sức mạnh của sự kiên trì và tính kỷ luật.

Nếu chỉ được khuyên một điều cho các bạn apply năm sau, thì đó là HÃY KIÊN TRÌ. Lớp apply ở Summit là “lò tôi luyện” cho tính kiên trì, kỷ luật của mình và tất cả các bạn. Chị Hoa luôn nhắc chúng mình về tầm quan trọng của kỷ luật, làm việc hệ thống, hiệu quả, có định hướng và chiến lược. Lúc mới nghe chị nói thì nghĩ chị dọa nên nghe để biết vậy thôi :”>, nhưng thực sự sau cả mùa apply mình mới thấm thía tầm quan trọng của những lời chị nói.

Mình apply vào hơn 15 trường đại học ở Mỹ, và hầu hết là những trường trong top 10-20-30, mỗi trường yêu cầu 2-3 bài luận (cá biệt như Brown cần tận 5 bài). Thời điểm mình bị deferred ED I (tại Brown) và chuẩn bị cho RD, 3 tuần liền, một tuần đến 3- 4 ngày mình thức đến 2- 3 giờ sáng để viết luận. Có khi mình còn thức cả đêm, cứ viết xong 1 bài gửi cho anh Myo góp ý, đợi anh gửi lại, lại viết, lại sửa đến sáng nộp bài rồi đi học. Nghe thì khổ thế nhưng càng viết, mình càng hiểu rõ hơn cách viết, biết mình cần hướng bài luận vào điểm nào, nhấn mạnh mặt nào, kể câu chuyện như thế nào. Những bài luận lúc đầu còn gạch đỏ choe choét, dần dần có nhiều hơn những nhận xét “Chỗ này không tệ”, “Em cần phát triển ý ở chỗ này, chẳng hạn như …”, “Nào, nghĩ xem em thật sự quan tâm đến vấn đề này như thế nào?”

Các cố vấn còn nhiều lần giúp mình phỏng vấn thử để chuẩn bị cho những cuộc phỏng vấn với trường. Mọi người trò chuyện với mình để mình thấy thoải mái và tự tin hơn, và một lần nữa giúp mình nhớ những điểm mạnh cần làm rõ về bản thân mình. Với sự động viên và dặn dò tỉ mỉ của các anh chị, mình tự nhủ cần làm tốt nhất có thể để không phụ lòng mọi người. Có một hôm, trời mưa, mình ngồi với các anh chị từ 6h đến 8 rưỡi tối, mình cũng mệt mà chắc mọi người cũng mệt, nhưng các anh chị vẫn tươi cười động viên mình: “Em sẽ ổn thôi, chỉ cần đừng có nhìn lên trần nhà nữa” =)) Những bài luận, buổi phỏng vấn được chuẩn bị kỹ càng là một phần rất quan trọng trong thành công của mình trong mùa apply năm nay. Nhưng mình nghĩ quan trọng nhất vẫn là việc mình đã không từ bỏ. Khi bị defer ở Brown ED1, chị Hoa và anh Myo tư vấn cho mình viết thư cập nhật tình hình học tập và hoạt động ngoại khóa, thể hiện rằng mình vẫn rất quan tâm tới trường. Và mình được nhận vào Brown ở vòng RD! (chắc là 1 trong những điều kì diệu nhất từng xảy ra với mình)Mỗi khi mình gặp khó, mình lại nói chuyện với chị Hoa, anh Myo để có thêm động lực. Và hai anh chị, có khi rất muộn rồi, vẫn vui vẻ trò chuyện với mình, động viên mình.

Em muốn ở đâu – hay Tầm quan trọng của chọn trường

Chọn trường chắc cũng gian nan không kém gì viết luận.

Mình thuộc dạng thí sinh không kém lắm, mà cũng không phải xuất chúng, nên nhiều lúc cũng không hiểu mình ở đâu, mình nên chọn những trường như thế nào. Những lúc ấy, chị Hoa luôn là người động viên, tư vấn cho mình. Hai chị em cùng ngồi tính nhẩm những bạn giỏi giỏi (đôi khi vừa giỏi vừa giàu!) khác để nhắm trường cho phù hợp. Mình chả bao giờ mơ đến Ivy cho đến khi được chị động viên, “Em chỉ apply 1 lần thôi. Đừng làm gì để sau này nhìn lại lại thấy tiếc.” Nhưng chị luôn tôn trọng sự lựa chọn của mình và chỉ cố vấn về cách chọn sao cho có 1 nhóm trường phù hợp, hài hòa. Điều mình rất thích ở Summit là từng bạn trong lớp Apply, dù các bạn có aim nhóm trường top hay không, hồ sơ mạnh hay yếu đều được quan tâm chăm chút như nhau, từng lựa chọn trường, từng vòng nộp hồ sơ đều được khai thác triệt để để chúng mình không để lãng phí 1 cơ hội nào.

Trong thời gian chọn trường, nhờ có chị Hoa mà mình được quen bao nhiêu anh chị dễ thương nhiệt tình của các trường khác. Nói chuyện với những học sinh đang học ở trường và cựu học sinh là cách dễ dàng nhất để hiểu về trường và văn hóa của trường.Đây cũng là cách để xem mình có hợp với môi trường ở đây không, và tìm ra những cái hay ho để cho vào bài luận phụ (why essay chẳng hạn).

Chị Hoa đã tư vấn cho mình nộp hồ sơ vào những trường vừa sức (có cả Dream, Reach, và Safe) và phù hợp với khả năng tài chính của nhà mình (không lấy gì làm dư dả). Nhờ đó mà mình đã đạt được kết quả tốt hơn mong đợi của bản thân và gia đình rất nhiều.  Mình thấy các khái niệm Dream, Reach và Safe nghe xưa như trái đất, nhưng có rất nhiều bạn mình biết thì lại đánh giá sai những trường không safe thành trường safe, dẫn đến những tình huống đáng tiếc ( như được nhận mà không đủ tài chính để đi).

Hãy Suy nghĩ tích cực: Cũng như khi chơi cờ, chọn trường sai, đi sai một nước là có thể thua. Kinh nghiệm nhiều năm trong việc chọn trường và mạng lưới hung hậu các anh chị Summit đang học các trường đã giúp lớp apply Summit của bọn mình có tỉ lệ thành công rất cao và bọn mình thấy vững tâm hơn hẳn. Trước kia mình nghĩ bài luận là quan trọng nhất, nhưng giờ mình thấm thía, chọn trường đúng mới là chìa khóa apply thành công. Nhiều người có thể viết luận hay, sửa luận hay giúp bạn, nhưng chỉ vì không biết cách chọn trường, đi sai một nước cờ, công sức sẽ trôi tuột mất.

Do sở thích của mình và sau 1 số cân nhắc, mình nộp ED I vào Brown. Và mình bị deferred (tức là hồ sơ bị dời đến đợt app thường RD để xét tiếp). Lúc ấy, hai câu hỏi mình hay nhận được nhất là: “Chắc phải buồn lắm nhỉ?” và “Sao ngu thế đi app cao thế làm gì??” Đáp lại những câu hỏi ấy mình chỉ cười. Nhưng lúc ấy thực sự mình cũng không nghĩ bị deferred có gì to tát lắm, còn hồn nhiên nói với anh Myo: “Mới bị deferred chứ có bị rejected hẳn luôn đâu ạ, em tin vẫn còn cơ hội.” Và với sự giúp đỡ của anh, mình hì hục viết thư cho trường, gửi thêm writing sample và bản cập nhật thành tích (updated resume).

Lúc nhìn thấy các bạn Summit lũ lượt đc nhận ED1 và ED2 (mình ko chọn ED2) mình cũng hơi lo và chắc chị Hoa và anh Myo còn lo cho mình hơn. Thế nhưng, mình không kêu ca, cũng cố không khủng bố những người xung quanh bằng những lời than vãn. Và, chả ai nói trước được điều gì, nỗ lực và kiên trì đã giúp mình thành công. 3 tháng rưỡi sau ngày bị từ chối lần một, mình nhận được thư chấp nhận của Duke, của Wellesley, Colgate, Macalester, Tufts… rồi của Brown! Thấy không, có những thành công không phải không đến, chỉ là nó bị trì hoãn mà thôi nên đừng bao giờ nản lòng.

 Tổng kết về hành trình apply của mình.

Những điều mình đã nhận ra:

1.    Chọn trường phù hợp với bản thân. Dám Ước Mơ, nhưng phải cẩn trọng. Đừng để bản thân phải tiếc vì đã không apply cao hơn/ an toàn hơn. Nên tham chiếu hồ sơ của mình với các anh chị đi trước để xem mình có cơ hội không. Nhiều bạn chỉ chọn trường 1 cách cảm tính, app đại 1 cái Ivy hay top LACs mà không nhận thấy những rủi ro chết người đi kèm nếu mình đánh giá sai cơ hội bản thân. Trong apply, nên có cả trường cao, thường, vừa vừa, đừng nghĩ kiểu “được ăn cả, ngã về không”,vì gap year thì cũng là giải pháp cuối. Càng về sau, các em càng siêu lên và giàu lên!!
2.    Suy nghĩ tích cực. Vào đại học là một trang mới trong cuộc đời, apply là 1 chuỗi ngày mệt mỏi, ai cũng nói thế và ai cũng biết thế. Nhưng không cần thiết phải nhắc đi nhắc lại những lo lắng của mình với tất cả mọi người bạn biết, bởi vì ai cũng có vấn đề riêng của mình, và làm thế chỉ là bạn đang gia tăng sự căng thẳng cho bản thân. Một trường từ chối không có nghĩa là thế giới sẽ sụp đổ. Bị điểm TOEFL/SAT kém vẫn hoàn toàn có thể thi lại nếu như bạn quyết tâm (Thật đấy, mình quen 1 số bạn từ 92 TOEFL lên 111 luôn, chỉ nhờ vượt qua gánh nặng tâm lý)
3.    (Nếu chả may trượt ED) Lên Facebook/ Twitter ít thôi =))

Với một số người, khi nhìn thấy bạn bè mình lần lượt đỗ, update status, và thay ảnh avatar rồi cover là ngôi trường mơ ước đã trở thành hiện thực của họ, tâm trạng bạn sẽ dễ dàng đi xuống. Những điều này không tốt tí nào cho việc viết luận hay năm lớp 12 của bạn. Nên hãy giữ cho bản thân tỉnh táo, và tin tưởng vào chính mình.

1.    Cách xả stress hiệu quả với mình: viết blog, chơi đàn, thậm chí chơi điện tử. Kêu ca trên FB thường không mấy khi giải quyết được vấn đề.
2.    Cố gắng, cố gắng, rồi bạn sẽ thành công! (xem phần 2 và giai đoạn viết luận thảm họa của mình)
3.     Cách xả stress hiệu quả không kém: Nói chuyện với những người thân thiết.

Mình có 2 người bạn, 1 ở gần, 1 ở xa. Nhưng cả quá trình apply, bất kì khi nào gặp vấn đề khó khăn quá, mệt quá, hoặc đôi khi chỉ là ý tưởng tắc mãi không ra, mình lại nói chuyện với bạn. Mọi người cũng chả giúp được gì, nhưng cảm giác được lắng nghe và chia sẻ sẽ giúp bạn vượt qua những lúc bí bách. Đôi khi chỉ là lảm nhảm với mình khoảng 15 phút về một chủ đề không liên quan, nhưng đủ sức để mình bình tâm lại. Và đặc biệt mình biết ơn anh Myo và chị Hoa, và các anh chị ở Summit. Chị Hoa mới hôm trước còn thốt ra “Chị em mình buôn suốt ngày!”. 11 12h đêm, chị vẫn nói chuyện với mình, động viên mình cố gắng vì tương lai (lấy chồng giàu đẹp trai) Có những hôm 1 2h sáng, mình đột nhiên nhận được mes động viên của anh Myo: STAY POSITIVE. Trong những bài chữa luận cho mình, các anh chị dù chê nhiều hơn khen, nhưng vẫn không thiếu những câu động viên: “Cố lên nào, tiến bộ nhiều rồi.”, “A, ý này được đấy! J” Mình thường không để ý đến phần đỏ choe choét, mà những câu khen nhỏ nhỏ thôi cũng đủ để mình vui suốt nửa ngày và cố gắng hơn.Mình không bao giờ nói ra, nhưng mình rất biết ơn bố mẹ mình vì đã tin tưởng vào lựa chọn của mình. Khi mình không được ED1, và cũng không apply ED2, bố mẹ mình thắc mắc: “Sao con không apply trường như các bạn, thấp hơn 1 tí có phải bây giờ yên tâm rồi không?” mình chỉ biết cười. Rồi mình nói với bố mẹ là mình muốn thử một lần, cố gắng hết khả năng của mình. Bố mẹ cũng không trách cứ gì mình, mà luôn ở cạnh động viên mình. Với các bạn apply năm sau, đừng nghĩ bố mẹ không hiểu gì về việc apply và giữ kín mọi thứ một mình. Nói chuyện với bố mẹ (có chừng mực thôi không bố mẹ lại lo) để bố mẹ hiểu, thông cảm, và ủng hộ cho sự lựa chọn của bạn, cũng là một động lực rất lớn để thành công.

Trong suốt 1 năm apply, mình bật khóc đúng 1 lần. Không phải lúc trượt EDI. Không phải lúc viết luận mãi không xong. Cũng không phải khi nhận tin báo đỗ (lúc ấy chỉ hét chứ không khóc =)). Mà là khi nhận mail của anh Kuba, rồi anh Myo và chị Hoa vào đúng đêm giao thừa (31/12/2013). Lúc này mình vừa bị deferred Brown và đang ngập trong bài luận cho RD. Khi bạn bè mình đang đi chơi và update status chuyển giao giữa năm cũ năm mới thì mình đang rúc trong chăn viết luận (: Trong mail, anh chị chỉ nói đơn giản là anh chị trân trọng những cố gắng của mình, và tin rằng mình sẽ thành công với những nỗ lực đó. Anh chị không hứa hẹn điều gì với mình, nhưng vài dòng đơn giản đã khiến mình vững tâm bước nốt quãng đường còn lại, và đạt được kết quả như mong muốn.

Bắt đầu một chặng hành trình mới:

Có một câu chị Linh mới nói mà mình rất thích: “Đường xa mới biết ngựa hay”. Ở chặng đầu của cuộc hành trình, mình đã may mắn nhận được sự giúp đỡ của Summit. Cách đây vài tiếng, khi đọc lại bài luận đầu tiên, mình nhận ra mình đã trưởng thành nhiều thế nào trong suốt 1 năm qua.  Và mình sẽ luôn nỗ lực trong suốt quãng đường còn lại, dù mình quyết định học trường gì, làm gì sau này. Vì chị Hoa và câu nói của chị “Anh chị rất tự hào vì em”.